2 Telli | 4 Telli Bağlantı Nedir? PLC ve Sensör Bağlantı Şemaları

2 Telli | 4 Telli Bağlantı Nedir?

Bu yazımızda, 2 telli ve 4 telli bağlantıların ne olduğunu ve nasıl kullanıldığını açıklamaya çalışacağız.

2 Telli | 4 Telli Bağlantı Nedir?

Fiziksel büyüklüklerin (basınç, akış, debi, sıcaklık vb.) elektriksel sinyallere dönüştürülmesi için kullanılan sensörler, çıkış sinyali olarak genellikle 0 … 20 mA, 4 … 20 mA veya DC 0 … 10 V gibi değerleri kullanır. Seçilen sensör, bu çıkışı PLC (Programmable Logic Controller) üzerindeki giriş I/O kartına bağlar. Ancak, 2 telli ve 4 telli bağlantı söz konusu olduğunda, aktif, pasif, akım kaynağı, gerilim kaynağı, yük gibi kavramlar devreye girer ve bu durum bazen kafa karıştırıcı olabilir. Bu yazıda, bu terimleri ve 2 Telli | 4 Telli bağlantıların anlamını açıklamaya çalışacağız.

Herhangi bir elektrik devresinin işlevsel olabilmesi için hem bir besleme kaynağı hem de bir yük gereklidir. Burada besleme kaynağı, aktif bölüm; yük ise sensörün kendisi olarak kabul edilir. Aktif bölümün bağlantısı, güç kaynağı, gerilim kaynağı veya akım kaynağı olarak tanımlanabilirken, pasif bölüm "akım çeken" (current sink) olarak ifade edilir. Elektrik devresinin çalışabilmesi için akım, akım kaynağından yük’e doğru akar ve bu akışın devam edebilmesi için devrede bir enerji boşluğu olmalıdır. Bu durumda, güç kaynağı aktif olarak çalışır (üretici) ve yük pasif olarak çalışır.

Aktif ve Pasif Tanımlaması

Bağlantı işlevselliği, “sensör ve PLC” arasındaki tarafların aktif veya pasif olmasına bağlıdır. Önemli olan nokta ise, 2 telli sensörlerin genellikle pasif çalıştığı, bu nedenle aktif bir PLC giriş kartına ihtiyaç duyduğudur. 4 telli sensörler (örneğin analizörler gibi) ise, fonksiyonlarını yerine getirebilmek için harici bir enerji kaynağına ihtiyaç duyarlar. Bu enerji kaynağı 220 Vac, 24 Vdc veya farklı bir gerilim olabilir. 2 telli sensörler, besleme kaynağına bağlanırken, diğer iki tel ile sinyal aktarımı PLC giriş kartına bağlanır. Bu sinyal, aktif veya pasif olabilir, bu yüzden doğru bağlantıyı yapmak için PLC ve sensörün bilgi sayfalarının dikkatlice incelenmesi gerekir.

2 Telli | 4 Telli Bağlantıyı Nasıl Yapacağız?

Piyasada satılan PLC I/O kartları, 2 telli (aktif) ve 4 telli (pasif) olarak önceden tanımlanmış durumdadır. Kullanacağınız sensörün yapısına göre bağlantı şekli değişir. Örneğin, sensörünüzü beslemek için harici bir güç kaynağı kullanıyorsanız ve dönüş bilgisi ayrı bir kablo ile aktarılıyorsa, bu durumda PLC'yi 4 telli (pasif) kanala bağlamalısınız. Eğer sensöre 2 telli bir kablo bağlıyor ve sensör, bu kablodan hem enerjileniyor hem de ölçülen veriyi gönderiyorsa, PLC'yi 2 telli (aktif) kanala bağlamalısınız.

2 Telli | 4 Telli Bağlantı Şekilleri

• Voltaj çıkışlı transmitter bağlantısı
• Aktif kanala 2 telli transmitter bağlantısı
• Pasif kanala 4 telli transmitter bağlantısı (Karttan beslemeli)
• Pasif kanala 4 telli transmitter bağlantısı (Harici beslemeli)

Resim-1: Bağlantı Şekilleri